In het kader van de Boekenweek kwam rebel Sartin Mommer langs om het Transitieteam tijdens de lunch bij te praten over de nobele kunst van het dwarsdenken.

Mommer, die een rebel is als het gaat over transsectionele omgang met feiten, liet zien hoe wetenschappers en journalisten zich te veel laten leiden door expertise en context, waardoor ze in een bubbel belanden.

Als voorbeeld liet Mommer zijn licht schijnen over gloeilampen. Die zouden volgens wetenschappers slechter zijn voor het milieu dan ledlampen. Een dogma waar Mommer, sceptisch als hij is, tegen inging. Hij deed dat door met informatie te komen die wel klopt, maar waar experts niet naar kijken omdat ze van mening zijn dat ze niet relevant is.

Gloeilampen, zo vertelde Mommer ons tijdens de lunch, zijn een lichtbron waarbij in een zuurstofarme glazen bol een gloeidraad door elektrische stroom wordt verhit zodat deze licht gaat uitstralen. Zuurstof arme bollen besparen zo op de zuurstof die wij nodig hebben om te ademen.

Conclusie: ledlampen mogen dan energie besparen, ze besparen geen zuurstof. Dat doen gloeilampen wel. Energie mag dan kostbaar zijn, zonder zuurstof zou het leven op aarde simpelweg ophouden te bestaan.

Om aan te tonen hoe onafhankelijk deze manier van denken is, had Mommer een hoogleraar elektrotechniek van de TU in Delft meegenomen. De professor maakte, zoals te verwachten, gehakt van het verhaal van Mommer. Maar toen Mommer hem vroeg of hij zou kunnen leven zonder zuurstof, moest de wel edel zeer hooggeleerde mejuffrouw toch erkennen dat mensen niet zonder zuurstof kunnen. De genadeklap gaf Mommer door er fijntjes op te wijzen dat wind, die gebruikt wordt om windenergie op te wekken, voor een groot gedeelte bestaat uit zuurstof. ‘Als we niet zuinig zijn op de zuurstof is er straks geen wind meer over om voor groene energie te zorgen’, besloot hij zijn betoog.

De hoogleraar was sprakeloos en Mommer had met een paar heldere voorbeelden bewezen hoe wetenschappers in hun eigen feitenbubbel stikken. Door feiten niet uit hun context te tillen, blijven ze rondjes draaien in hun eigen gelijk.

Na de pauze legde Mommer ons uit waarom vluchtelingen, uit dankbaarheid voor onze koloniale diensten, niet naar Europa zouden moeten komen. Opnieuw een prikkelende stelling waarmee Mommer geen vrienden maakt, maar die het debat wel op scherp zet.

Volgend week komt dwarsdenker en rebel Heodor Tholman tijdens onze lunch uitleggen hoe we de vrijheid van meningsuiting moeten verdedigen door vooringenomen domheid af te wisselen met sentimentele mijmeringen over huisdieren.