Transitieteam: Bildung

Met verbijstering heeft het Transitieteam deze week kennisgenomen van een NPO-programma waarin meer dan 5 minuten over kunst en cultuur wordt gesproken zonder dat er ook maar één bekende Nederlander of boze burger in beeld komt. In het programma Nu te zien, waarvan het Transitieteam zich met klem distantieert, krijgen museumdirecteuren ruim baan om met inhoudelijke argumenten en kennis van zaken, kijkers iets bij te brengen over een tentoonstelling ergens in het land.

De bij de kijker totaal onbekende museumdirecteuren vertellen tijdens de uitzending over de esthetiek, techniek en geschiedenis van tentoongestelde werken. Zonder tussenkomst van een gediplomeerd tv-presentator spreken ze de nietsvermoedende kijker toe vanuit het misverstand dat deze mogelijkerwijs al iets over kunst weet of zou willen leren.

Door niet in te zetten op dat wat iedereen al weet, worden veel kijkers op een zeek kwalijke manier buitenspel gezet. Kijkers die geen interesse in kunst hebben maar er wel een mening over zouden willen geven. Kijkers die hun kostbare tijd liever besteden aan nabeschouwingen van persconferenties die voorafgaan aan willekeurig welke wedstrijd dan ook. Kijkers die belasting betalen en daarom het recht hebben om door de publieke omroep voortdurend te worden vermaakt.

Wat het programma in kwestie echt stuitend maakt is dat de museumdirecteuren met hun elitaire praatjes voortdurend voorbijgaan aan het feit dat veel van de kunstenaars, van wie ze werken bespreken, niet voldoen aan de morele en ethische maatstaven die wij als Transitieteam hebben opgesteld.

Door kunstenaars, en kunstinstellingen niet moreel de maat te nemen over hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, traineren ze niet alleen een belangrijk debat over hoe de wereld eigenlijk zou moeten zijn, ze suggereren met hun abjecte, immorele en achterhaalde opvatting ook nog eens dat esthetiek een afdoende motief is om plezier aan kunst te beleven. Terwijl iedere eerstejaarsstudent aan welke kunstopleiding dan ook snapt dat het bij kunst nooit om schoonheid alleen mag gaan. Alles is politiek. Kijkers kunnen en en mogen niet zelf een oordeel vellen over wat een kunstwerk teweegbrengt.

Gelukkig duurde het programma in kwestie maar 6 minuten. Een fractie van de tijd die presentator Özcan Akyol eerder op de avond kreeg voor het fantastische Sterren op het doek. Zonder wezenlijk interesse te tonen voor schilders of hun werk toont Sterren op het doek al jaren hoe kunst ingezet kan worden om bekende Nederlanders een podium te bieden waar ze meer aandacht kunnen vragen voor zichzelf.