13 juni 2022
Transitieteam: TransitieMusuem
Wekelijks geeft Micha Wertheim op deze plek berichten van het Transitieteam door aan de lezers van de Volkskrant.
Ondanks wat vertraging gaat het Nationaal Transitiemuseum er dan toch komen. In het Transitiemuseum zullen jong en oud op een speelse manier kennis kunnen maken met de Transitie zoals het Transitieteam die voor ogen heeft. Die kennismaking met de Transitie zal plaatsvinden in een omgeving die aansluit bij beleving van het Transitieteam. Daarom lieten we OMA, het bureau van toparchitect Rem Koolhaas, een gebouw ontwerpen dat voldoet aan de eisen die het Transitieteam aan een hedendaags museum stelt.
Op de begane grond van het Transitiemuseum heeft OMA The Lobby gepland. The Lobby is een ruimte die, in de woorden van Koolhaas, ‘de bezoeker een gevoel van Entrance zal geven’. Entrance is een door Koolhaas bedacht concept dat uitgaat van de gedachte dat alle gebouwen een ingang moeten hebben die voelt als een begin, maar die tevens dienst kan doen als uitgang. In zijn 900 pagina’s tellende nieuwe boek Entrance Exit Entrance laat Koolhaas zien dat het concept van een ingang die tevens dienst kan doen als uitgang eigenlijk altijd al latent aanwezig was in de moderne architectuur.
The Lobby van Koolhaas heeft een plafond dat 12 meter hoog en is op de ramen na is hij helemaal opgetrokken uit verduisterd glas. De ramen zelf zijn gemaakt van gewapend beton. Op achttien roltrappen na is The Lobby verder helemaal leeg. Met de roltrappen kunnen bezoekers omhoog naar The Café, waar ze van een versnapering kunnen genieten. The Café is helemaal opgetrokken uit staal en heeft een plafond van 15 meter hoog. Omdat er nergens daglicht binnenkomt, geeft The Café bezoekers een beleving van ruimtelijkheid, die door OMA wordt omschreven als Anti-Atrium.
Met zes liften kunnen bezoekers vanuit The Café afdalen naar de kelder, waar op verzoek van het Transitieteam The Shop is gevestigd. In tegenstelling tot de rest van het gebouw heeft The Shop wel gewoon ramen, maar omdat deze zich onder de grond bevinden komt er geen daglicht binnen. In The Shop zijn behalve gummen, pennen, sleutelhangers, schriftjes en handdoeken met daarop het logo van het Transitiemuseum ook shawls vazen en juwelen met het logo van het Transitiemuseum te koop.
Boven The Café zitten de achttien verdiepingen die onderdak verlenen aan de educatieve dienst van het museum. Het Transitiemuseum is daarmee het eerste museum ter wereld dat geen expositieruimte heeft. Onderzoek bij potentiële bezoekers en vergelijkbare musea leerde ons dat daar ook eigenlijk nauwelijks meer behoefte aan is.