14 januari 2023

Transitieteam: Artificiële Domheid

Wekelijks geeft Micha Wertheim op deze plek berichten van het Transitieteam door aan de lezers van de Volkskrant.

Studenten van het University College Transitie hebben met behulp van Artificiële Domheid (AD) een chatbot online gezet die in staat is om met minimale informatie korte verstrekkende adviezen, conclusies, meningen en waardeoordelen te geven. De studenten willen met AD de strijd aan gaan met OpenAI, het onderzoekslaboratorium voor kunstmatige intelligentie dat eind vorig jaar opzien baarde met een chatbot die vrij uitgebreide antwoorden geeft op simpele vragen. Veel wetenschappers en journalisten zijn enthousiast over de uitgebreide en genuanceerde manier waarop de chatbot van OpenAI antwoord geeft op relatief simpele vragen. Toch denkt het Transitieteam niet dat AI na de Transitie veel toekomst heeft. AI zal in staat zijn om scripties, proefschriften en beleidsnota’s te schrijven: voornamelijk teksten die niemand leest.

Sociale media leren ons keer op keer dat gebruikers helemaal niet geïnteresseerd zijn in uitgebreide en genuanceerde epistels. Ons onderzoek toont juist aan dat gebruikers genuanceerd gelijkstellen aan saai en volledig opvatten als een synoniem voor langdradig. Mensen willen niet geïnformeerd worden, maar vermaakt. De ADchatbot is daar bij uitstek geschikt voor. Ons algoritme is in staat simpele vragen te voorzien van korte pakkende antwoorden die geen nieuwe vragen oproepen.

De afgelopen weken is vaak beweerd dat de chatbot van AI voor de Turingtest zou kunnen slagen. Voor die test slaagt een apparaat op het moment dat een mens in een gesprek van vijf minuten niet zou doorhebben dat die met een computer communiceert. De chatbot van openAI is echter veel te genuanceerd en geïnformeerd om voor een mens door te gaan. Hetgeen volgens ons ook voor Alan Turing zelf zou gelden, als hij nog geleefd zou hebben.

Zo antwoordt de chatbot van AI nooit met emoticons. Ook zal OpenAI in tegenstelling tot de ADchatbot, nooit een vraag beantwoorden met een even simpel als ironisch: ‘boeie!’ Een reactie die de ADbot van het Transitieteam aan de lopende band geeft.

Het Transitieteam verwacht overigens wel dat OpenAI instrumenteel zal zijn om het vertrouwen van mensen in computers toe te laten nemen. Zodra dat vertrouwen gewonnen is, zullen gebruikers op zoek gaan naar een chatbot die minder concentratievermogen vergt. Dat zal het moment zijn waarop de ADchatbot alle AI-bots ver achter zich zal laten.

Om de proef op de som te nemen vroegen we de ADchatbot of hij denkt dat gebruikers na de Transitie vooral behoefte zullen hebben aan AI of AD. Het antwoord van de ADchatbot was kort, amusant en geloofwaardig: ‘Duh!’