11 maart 2023
Transitieteam: Democratie
Wekelijks geeft Micha Wertheim berichten van het Transitieteam door aan lezers van de Volkskrant
Het Transitieteam heeft de werkgroep semiotiek opdracht gegeven de definitie van democratie aan te passen zodat we ook na de Transitie in een democratie kunnen blijven leven.
Democratie (van het Grieks δῆμος/dèmos, ‘volk’ en κρατειν/kratein, ‘heersen’, dus letterlijk ‘volksheerschappij’) is een bestuursvorm waarin de wil van de meerderheid van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening. Wie afwijkt van het volk, omdat huidskleur, afkomst, religie, inkomen of opleidingsniveau detoneert met dat van de meerderheid, is een bedreiging voor de democratie.
Vrouwen zijn in een democratische samenleving gelijk aan mannen. Vrouwen die ervoor kiezen om zich op welke manier dan ook te onderscheiden mogen door mannen maar ook door andere vrouwen te allen tijde en op alle denkbare manieren worden teruggefloten.
Iedereen in een democratische samenleving heeft recht op een maximale veiligheid. Ook als dat betekent dat dit ten koste gaat van de veiligheid.
Iedereen is in een democratie vrij om te doen waar hij zin in heeft. Zelfbeheersing, handhaving en andere vormen van betutteling hebben geen plek binnen een moderne democratie.
Iedereen heeft in een democratie het absolute recht zich volledig gerepresenteerd te voelen,
Vrijheid van meningsuiting gaat in een democratie boven waarheidsbevinding en redelijkheid. Psychoses gaan in een democratie boven gesprekken.
Winnaars gaan in een democratie boven verliezers. Een partij die vanuit het niets twee zetels wint, verdient meer aandacht en macht dan een partij die twee van de twintig zetels verliest. Dit geldt zowel bij verkiezingen als opiniepeilingen.
Toekomst en verleden zijn in een democratie ondergeschikt aan het heden. We leven nu, en niet vroeger of straks. Wat vroeger eventueel mis is gegaan of in de toekomst verkeerd af kan lopen mag nooit ten koste van de democratie.
In een democratie is alles voor iedereen altijd te begrijpen. Wat niet meteen duidelijk is, intuïtief niet goed voelt of te genuanceerd ligt, is per definitie elitair, en daardoor een bedreiging voor de democratie.
Democratie dient vooral te vermaken. De enige verantwoordelijkheid van een politicus is om het goed te doen op onze schermpjes. Wie het goed doet bij het grote publiek heeft democratisch bestaansrecht. Politieke verantwoordelijkheid afleggen is saai en heeft daarom geen plek in de democratie.
Democratie dient ons te vermaken. Het is de democratische plicht van iedereen die zich mengt in het politieke debat, ook het door u zo geliefde Transitieteam, om dat zo vermakelijk mogelijk te doen.
Volg Micha