01 juni 2024

Transitie Journaal: herkenbaar

Wekelijks presenteert Micha Wertheim het Transitie Journaal aan de lezers van de Volkskrant.

De redactie van Het Transitie Journaal kijkt, als we even genoeg hebben van TikTok, het liefst naar talkshows. De formule waarin gasten worden aangemoedigd zich uit te spreken over onderwerpen waar ze niets van weten, spreekt ons aan. Al was het maar omdat gasten met verstand van zaken daardoor nooit kunnen uitpraten: talkshows zijn de mesthoop waar de Transitie op bloeit.

Gisteren was dat de column van Ibtihal Jadib. Begrijpelijkerwijs is ze totaal van slag door een gruwelijke oorlog waaraan al maanden geen einde lijkt te komen.

‘Op de huidige beelden uit Gaza zie ik mensen die lijken op mijn ouders, op mijn ooms en tantes, neven en nichtjes. Ik hoef de ondertiteling niet te lezen als ze in de camera vertellen over hun leed. Opgroeiend in de westerse samenleving was ik in de veronderstelling dat dat niets uitmaakt: wij hoeven ons zelf niet éérst in de ander te herkennen, om voor die ander op te komen. Nu weet ik dat dat niet klopt. Dertig jaar na het zien van mijn vaders gestuiter voor de televisie begrijp ik zijn woede. Hij wist hoe dun het laagje vernis is waarmee het Westen pretendeert de internationale rechtsorde hoog te houden.’

Zo’n alinea doet het Transitieteam goed. Het liefst hebben we dat iedereen, net als onze toekomstige regering, gelooft in de ondubbelzinnige morele superioriteit van het Westen. Tot die tijd is het van belang dat we onszelf alleen herkennen in onze eigen slachtoffers.

Jadib had zichzelf en haar familieleden zonder veel moeite ook kunnen herkennen in het overgrote deel van de Israëlische politici, soldaten en stemgerechtigden.

Laat het voor haar een troost zijn dat in Israël ook maar een heel klein deel van de bevolking in staat is zichzelf te herkennen in de gezichten van de burgers die sterven door de bommen die hun leger gooit. Hoezeer ze ook op elkaar en niet op zogenaamde westerlingen lijken. Zoals strijders van Hamas zichzelf niet herkenden in de mensen die ze verkrachtten, afslachtten en mee hun tunnels in trokken. Zoals settlers op de Westelijke Jordaanoever zichzelf weigeren te herkennen in de mensen die ze dagelijks opjagen alsof het ongedierte is.

Zolang het lukt om onszelf niet te herkennen in de ander, zal het vechten doorgaan. Wat voor Het Transitie Journaal natuurlijk fantastisch nieuws is.