15 september 2024

Transitie Journaal: Actie

Rutger Castricum legde deze week op SBS uit waarom hij weinig sympathie kon opbrengen voor activisten die het Rijksmuseum hadden geblokkeerd.

Castricum, die bekend werd met het maken van filmpjes voor een website waarop jarenlang betoogd werd dat de opwarming van de aarde een hoax is en het investeren in windenergie een linkse zwendel, vertelde dat het klimaat een onderwerp is dat ons allemaal aangaat. ‘Dat we allemaal willen dat we daar iets aan doen’, maar dat activisten door het blokkeren van musea juist de sympathie verliezen bij de bevolking.

De kunstrecensent van het Transitie Journaal denkt daar anders over. Hoe meer musea gesloten worden, hoe beter dat zal zijn voor de Transitie.

Vroeger, toen de Transitie net begon, was kunst inderdaad een belangrijk middel om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. Het Stedelijk Museum in Amsterdam is een goed voorbeeld van hoe dat werkt. Kunst in het Stedelijk gaat al jaren alleen nog over de strijd tussen macht en verzet, recht en onrecht, ongelijkheid en emancipatie. Wie het Stedelijk verlaat kan erop vertrouwen dat eventuele verwarring omtrent de menselijke conditie na het bezoek zal hebben plaatsgemaakt voor een duidelijk en consequent wereldbeeld.

Wie een bezoek brengt aan het Rijksmuseum is daar minder zeker van. Zolang daar werken hangen die vooral trachten mooi te zijn, bestaat het gevaar dat de bezoekers er niet verlicht maar verward weer naar buiten wandelen. Dat mag nooit de bedoeling zijn.

De volgende stap in de Transitie zal daarom zijn om musea te sluiten. Zo beschermen we bezoekers en de Transitie tegen de gevaren van twijfel, een emotie die we ons na de Transitie niet kunnen permitteren.

Toch voelt de blokkade van een museum ook ons wat te radicaal.

In de klassieke muziek laat men zien dat het het ook duurzaam en geleidelijk kan. Jaren geleden, toen weinig mensen nog wisten wat de Transitie ons zou bieden, werden in dit land overal muziekscholen wegbezuinigd. Toch waren er nog jongeren die ondanks alle tegenwerking de weg naar het conservatorium bleken te vinden.

Om die tegen te werken besloot het Fonds voor Cultuurparticipatie eerder dit jaar om alle plekken waar deze musici hun talent verder kunnen ontwikkelen, niet meer te honoreren met subsidie.

Zo voorkomen we dat activisten straks de deuren van het Concertgebouw moeten barricaderen. Als straks niemand nog weet hoe een viool werkt, kan die zaal eindelijk worden verbouwd tot het hotel waarop we allemaal wachten.